ΓΡΑΦΕΙ :
Ο Ακαδημαϊκός και Καθηγ. Δρ. ΑΛΕΞΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
(Academician Prof. DDDr. P-doc. Dr.Habil. Alexios Panagopoulos)
alexios.panagopoulos@gmail.com
ΘΕΜΑ
Η ΚΥΠΡΟΣ ΔΕΝ ΚΕΙΤΑΙ ΜΑΚΡΑΝ, ΟΥΤΕ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ!!
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου μνημονεύεται στα Δίπτυχα ως η πρώτη απ’ τις δεκαπέντε Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες και είναι η μοναδική αρχαία Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία απ’ το 431 μ.Χ., όταν με απόφασή της η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος την αναγνώρισε ως ανεξάρτητη και αυτοκέφαλη και έγινε η πρώτη στην ιεραρχική τάξη αμέσως μετά απ’ την λεγόμενη Πενταρχία των πέντε Πατριαρχείων έως το 1054.
Ιδρυτής και πολιούχος είναι ο Απόστολος Βαρνάβας. Ο αρχιεπίσκοπος Ανθέμιος, με το αντίγραφο Ευαγγέλιο το εκ του αποστόλου Ματθαίου, που βρέθηκε πάνω στο στήθος του Λειψάνου του Αποστόλου Βαρνάβα, ταξίδευσε για τη Κωνσταντινούπολη και τα χάρισε στον αυτοκράτορα Ζήνωνα το 478μ.Χ., που του χορήγησε τρία ξεχωριστά προνόμια, ως δείγμα ειδικής μέριμνας και προστασίας, να υπογράφει διά κινναβάρεως (με κόκκινο μελάνι), να φέρει πορφυρούν μανδύα στις ακολουθίες και να κρατεί Αυτοκρατορικό Σκήπτρο αντί της Ποιμαντορικής Ράβδου.
Ο σημερινός προκαθήμενος της Ορθόδοξου Εκκλησίας της Κύπρου είναι ο 76ος στη σειρά με το τίτλο: Νέας Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου. Η Ιερά Σύνοδος αποτελεί την ανωτάτη αρχή της Εκκλησίας της Κύπρου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου αποκτά για πρώτη φορά Καταστατικό Χάρτη το έτος 1914. Με τη πολιτική μεταβολή που συντελέστηκε και υπαγωγή της Κύπρου υπό την αγγλική κατοχή, καθιστούσε αναγκαία μία κρατική γραπτή καταγραφή των όρων. Το έτος 1917 η Ιερά Σύνοδος κατάρτισε και δημοσίευσε τη «Δικονομία των Εκκλησιαστικών Δικαστηρίων», σε σύντομο χρονικό διάστημα ήρθε η σύνταξη ενός νέου Καταστατικού Χάρτη, το προσχέδιό του συντάχθηκε απ’ το έτος 1924 και αφού συζητήθηκε στην Ιερά Σύνοδο υποβλήθηκε στον τότε Πατριάρχη Αλεξανδρείας και συντάκτη του Καταστατικού του 1914, Μελέτιο Μεταξάκη, καθώς και στο καθηγητή Κωνσταντίνο Ράλλη, χωρίς τη συμμετοχή των Κυπρίων βουλευτών που απείχαν οικειοθελώς, είχαν αποδεχθεί όλες τις διατάξεις, εξαιρουμένων των διατάξεων που είχαν σχέση με την οικονομική διαχείριση.
Παρά την επιμονή της Ιεράς Συνόδου, όπως αποσταλούν προτάσεις των βουλευτών αναφορικά με το ζήτημα, κανένα σχέδιο δεν υποβλήθηκε, παρά μόνο η πρόταση αναφορικά με τη σύνθεση των Θρονικών Επιτροπειών και της ίδρυσης του ανωτάτου Μικτού Συμβουλίου με πλειοψηφία των λαϊκών μελών σε αμφότερα τα σώματα. Η σχετική πολιτειακή κύρωση εκ των δυνάμεων κατοχής των Άγγλων κατέστη ανέφικτη μετά τα Οκτωβριανά γεγονότα του έτους 1931. Ο Μακάριος Γ΄, μόλις ανήλθε στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο εισηγήθηκε τη σύσταση επιτροπής από νομικούς με σκοπό την νέα αναθεώρηση. Η επιτροπή όμως δεν παρουσίασε καμιά εργασία επί του θέματος έως το έτος 1961, με δεδομένο πως η περίοδος αυτή, χαρακτηρίστηκε από έντονη αγωνιστικότητα για ελευθερία κατά των δυνάμεων κατοχής. Απ’ το έτος 1955 πήρε τη μορφή του ένοπλου αγώνα με στόχο την απελευθέρωση της Κύπρου απ’ την αποικιοκρατία και την ένωσή της με τη μητέρα Ελλάδα.
Νέος Καταστατικός Χάρτης επιτεύχθηκε το έτος 1979 με επιτροπή, απ’ τον τότε Αρχιεπίσκοπο Μακάριο όταν επέστρεψε στη Κύπρο μετά την εισβολή του έτους 1974. Κατόπιν στις 12 Νοεμβρίου 2006 ο νέος Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄, έκανε αναθεώρηση του Καταστατικού Χάρτη της εκκλησίας, με τη συμμετοχή νομικών και κανονολόγων, στις σχετικές συσκέψεις παρέστησαν ο Υπουργός Οικονομικών Ανδρέας Πατσαλίδης, ο Γενικός Εισαγγελέας Κρίτων Τορναρίτης, ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Μιχαλάκης Τριανταφυλλίδης, οι επιχειρηματίες Πασχάλης Πασχαλίδης, Γιώργος Βασιλείου, Σταύρος Γαλαταριώτης και οι Αιμίλιος Μιχαηλίδης, Γιώργος Πολυβίου. Αφού ψηφίστηκε απ’ την Ιερά Σύνοδο κατά την πανηγυρική συνεδρία της Ιεράς Συνόδου στις 13 Σεπτεμβρίου έτους 2010, τέθηκε σε ισχύ με τη παρουσία της πολιτικής ηγεσίας της νήσου.
Η νομοθετική εξουσία αναγνωρίζεται στην εκκλησία της Κύπρου και στο άρθρο 111 § 1 του Συντάγματος του Κυπριακού Κράτους, στο οποίο ορίζεται πως ο εκκλησιαστικός νόμος διέπει ορισμένους περιοριστικά αναφερόμενους θεσμούς, του οικογενειακού δικαίου, των μελών της Ορθόδοξης κυπριακής εκκλησίας. Θα πρέπει επίσης να παρατηρηθεί πως στο άρθρο 110 § 1 του Συντάγματος του Κράτους δεν συμπεριλαμβάνεται η φράση «τηρουμένων των διατάξεων του Συντάγματος», όπως συμβαίνει στο άρθρο 111 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρεται στο δικαίωμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας αναφορικά με οικογενειακές υποθέσεις των μελών της. Η εκκλησία μπορεί να νομοθετεί ελεύθερα, νομικά και συνταγματικά, κι είναι θεμιτή η τροποποίηση των εκκλησιαστικών διατάξεων με ομοειδείς και ισόκυρες διατάξεις, που δεν αντιβαίνουν στους Ιερούς Κανόνες.
Η Κύπρος σαφώς δεν κείται μακράν, αλλά κοντά, και πολύ συχνά ως μέλος ΕΕ είναι στην κορυφή της επικαιρότητας, μάλιστα η Κύπρος δεν αναγνωρίζει το κρατίδιο του Κοσσόβου μαζί με Ισπανία, Ρουμανία, Σερβία και Ελλάδα. Οι 13τες εκλογές που διεξήχθηκαν στις 5.2.2023 για ανάδειξη νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας έφεραν για άλλη μια φορά στο προσκήνιο τις σχέσεις του Κράτους με την Κοινωνία κι ότι η Κύπρος δεν κείται μακρά απ’ τη μητέρα Ελλάδα, κι ότι ο λαός της έχει λόγο που αποτελεί μοναδικό παγκόσμιο νομικό και κανονικό φαινόμενο ελευθερίας που πάντοτε έχει τη δική του αξία, αλλά και τη δημόσια επικαιρότητα.
